Hai pouco tempo regresei despois de motísimos anos a gozaar desta magnífica obra. O texto é unha adaptación da Wikipedia.
A actual estrutura é dunha soa nave de planta rectangular
cunha orientación este - oeste, cunhas medidas de 8.6 metros de ancho por 5,75
de ancho. Cóbrese con tellado de madeira a dúas augas. Os muros compóñense
principalmente de cachote e entre eles inseridos elementos prerrománicos e
algúns perpiaños ben labrados.
Nos traballos arqueolóxicos que levaron a cabo comprobouse
que os actuais muros non corresponden co primitivo edificio do cal non se
atoparon os cimentos, o que fai supoñer que a localización da construción
orixinal estaría nas proximidades do lugar que ocupa o edificio actual.
Os elementos que conforman o van de acceso á actual capela
deberon corresponder ao orixinal arco triunfal que daba paso á ábsida desde a
nave, como apuntaron entre outros autores Lorenzo Fernández e García Álvarez.
A fachada sitúase ao abrigo dun atrio cuberto cun tellado de
madeira apoiado sobre pilastras.
A porta principal componse dun arco de ferradura de doelaxe
asimétrico (número par de doelas e
despezamento radial) e que foi modificado coa introdución dun lintel adovelado.
O conxunto acusa unha evidente afinidade co estilo visigótico. Nas obras de
restauración descubriron que o arco non ten unha función construtiva (por
dentro está composto de cachote, as dovelas non chegan ao interior) polo que se
especula que se trate dunha reposición.
O arco apóiase sobre dúas semicolumnas de fuste monolítico decorados con ondulantes motivos vexetais e encostados ás xambas.
A decoración lévanos de novo ao estilo
visigodo e, o feito de que as columnas se atopen encostadas ás xambas, á
arte asturiana prerrománica, a exemplos como os da Igrexa de Santa María do Naranco,
a pesar de que nesta última os motivos e formas decorativas son ben distintas.
Os fustes apóianse en basas compostas por plinto, dous boceis e unha semi- escocia. Os orificios nas basas poderían
corresponder á existencia dun cancel de peche.
Os capiteis son entregos e en forma de ábaco recto decorado por catro filas de carnosas follas, pertencendo a unha tipoloxía dexenerada do tipo visigodo (á súa vez baseado no romano corintio). No extremo superior dereito do capitel dereito pódese ver un corpo circular e baixo leste outra figura en forma de S. Estes capiteis presentan semellanzas cos da asturiana Igrexa de San Miguel de Lillo ou a de San Salvador de Priesca, produto da asimilación de elementos do estilo tradicional visigodo e influencias da arte ramirense.
A decoración dos capiteis prolóngase en relevos gravados
directamente nos perpiaños semellantes aos de San Xoán de Camba (Castro
Caldelas). En ambos os lados aparecen representados un personaxe aureolado montado nun asno que leva na man un
posible ramo e figuras con túnicas saíndolle ao paso (dous no da dereita e unha
no da esquerda). Son de talla moi plana co fondo rebaixado e enmárcanse por un
resalte recto e axustado ás figuras en pé. Sobre a interpretación desta
representación existen varias teorías que coinciden en sinalar que se trata de
escenas bíblicas:
Unha primeira teoría defende que representan, uno a Entrada
de Jesús en Xerusalén e o outro a Fuxida a Exipto.
Unha segunda teoría defende que un representa a Entrada de
Jesús en Xerusalén e o outro a Balaan
detido polo Anxo.
Unha terceira considera que se trata dun desdobramento da
mesma escena, ben a Entrada en Xerusalén ou ben a Fuxida a Exipto.
A disposición en frisos dos relevos buscando destacar a horizontalidade lévanos ás formas
de facer visigodas, pero pola contra a técnica da labra utilizada non foi a de
bisel propia deste estilo, senón que máis ben presenta semellanzas coa arte
asturiana ou ramirense.
A porta principal flanquéase por dous vans:
O van esquerdo é cadrado con derrame interior e exterior.
O van dereito presenta un arco de medio punto e tápase cunha
celosía en pedra de 90 cm de ancho e 146,5 cm de alto. A celosía presenta un calado de dúas rosáceas de oito pétaos superpostos e trianguliños
intercalados entre as follas, e na cima tres arquiños de ferradura.
A celosía enmárcase cunha moldura de 3
cm de ancho cun baquetón soguedado e
enmarcado a súa vez por un talo
serpenteante con acios, e encima de todo o conxunto catro aves enfrontadas
por parellas picando nos acios. O estilo ou estilos desta peza dividen aos
autores, xa que algúns ven influencias
visigodas, outros mozárabes e
outros da arte asturiano tardío.
Durante o transcurso das obras de restauración do conxunto
atopáronse diversos elementos
prerrománicos formando parte dos muros así como pinturas barrocas no
interior.
No muro meridional ábrese un estreito van en forma de aspilleira
cun amplo abucinamento cara ao interior presentando un arco decorado cun baquetón sogueado, arco mutilado que na
actualidade presenta forma de medio punto.
No muro oriental atópase un perpiaño rematado nun modillón
con decoración de sogueado. Na base do beirado do tellado outro perpiaño con sogueado
rematado por un baquetón.
Na cabeceira atopouse un perpiaño enmarcado por unha moldura
con forma de alfiz, ademais dunha rosácea
de oito pétaos enmarcados por unha moldura circular.
No muro norte, colocadas
horizontalmente e visibles desde o interior unha, e outra desde o
exterior, dúas pilastras que formarían parella divididas en tres faixas
paralelas cun baquetón central e os laterais con sogueado, conformando unha decoración en
espiña de peixe.
No muro sur un pequeno nicho decorado cun baquetón
sogueado.
Outras pezas foron documentadas dispersas entre as casas de
Francelos: catro xambas, un anaco de columna, un anaco de cornixa moldurada en
nacela, un anaco de pilastra sogueada.
Interior: Pinturas e retablo
Son pinturas barrocas feitas ao fresco situadas aos lados do
altar. Atópanse en mal estado de conservación e representan cortinaxes e estrelas inseridas en círculos.
Na cabeceira sitúase o retablo barroco, apoiado nun banco
decorado con pinturas de estilo similar ao dos muros. É un retablo estruturado
nun só corpo con predela e ático. Distribúese en tres cales coa central
resaltada. Os nichos presentan arcos de medio punto e cos fondos policromados.
Traballos arqueolóxicos
O Grupo Marcelo Macías con motivo das obras de restauración
propuxo a realización de catas arqueolóxicas, que deron como resultado o
descubrimento dunha necrópole composta por un total de nove tombas de nenos de
pouca idade feitas en granito degradado, sen cuberta e orientadas oeste - este.
Nelas atopáronse algún resto óseo e case ningún enxoval.
Fotos: Iniciarte.
Entradas
No hay comentarios:
Publicar un comentario