Estes catro enormes bloques son monumentos cadrados de ata
oito metros de altura de función descoñecida. En total en Petra atopáronse 26
bloques Djinn, probablemente construídos no século I d.C.
Djinn é un nome árabe que alude a espíritos malvados.
Probablemente trataríanse de tumbas torres ou
representacións do deus nabateo Dushera, o señor das montañas.
Está situado na Rúa das Facha.das eten 45 ringleiras de
asentos divididas divididas horizontalmente por dúas diazomatas e verticalmente por sete
escaleiras . A súa cávea está orientada ao norte e ao leste, para evitarlle, na
medida do posible, o sol aso espectadores.
Foi tallado na rocha e tivo cabida para entre catro e oito mil
espectadores.
Durante as escavacións atopáronse fragmento de estatuas de
Afrodita, Hermes e Hércules que formarían parte da ornamentación da época
romana.
Tivo dúas entradas con bóveda de canón, a cada lado e baixo
as gradas, que se conectaban cunha eficiente rede de corredores que facilitaban
o movemento das persoas ao entraren e saíren.
FOTOS: Iniciarte.
Ad Deir, tamén coñecido como o Deir, é un edificio
monumental escavado na roca na antiga cidade xordana de Petra. O Mosteiro é a segunda
das dúas estruturas convertidas en igrexas durante a época bizantina, sendo a
primeira a Tumba de Urna.
Construído polos nabateos no século I e cunha medida de 50
metros de ancho por aproximadamente 45 metros de alto, arquitectónicamente o
Mosteiro é un exemplo do estilo clásico nabateo. É o segundo edificio máis
visitado de Petra despois da o-Khazneh (o Tesouro). A fachada do Deir é
comparable á da o-Khazneh; en cada edificio, o piso superior está deseñado como
un frontón crebado, interrompido por un tholos que está rematado por unha gran
urna. Con todo, a sinxela (aínda que impresionante) fachada do Deir carece dos
finos detalles que se atopan na fronte da o-Khazneh.
ACCESO
O acceso ao Mosteiro realízase a través dun camiño graduado desigual e en zigzag de 800 bordeado por cantís de roca vermella e flores de adelfa de cor rosa brillante. O camiño procesional cara ao Deir comeza preto de Qasr ao-Bint, serpenteando polos cantís cara ao noroeste. Fixemos esa subida, apurando un pouco, nuns corenta minutos
Praza
A praza plana á fronte foi tallada na roca, quizais para
acomodar ás multitudes nas cerimonias relixiosas. Orixinalmente estaba rodeado
por unha columnata. O monumento —que se cre que é un monumento ao rei nabateo
Obodas I—, ten a fachada máis alta da cidade clásica de Petra, en Xordania,
mesmo máis grande que o icónico monumento da o-Khazneh. Non é un mausoleo senón
un templo, probablemente en honra a Obodas I, que reinou no século I a.C. e foi
deificado despois da súa morte. Ad Deir é un exemplo sorprendente dunha
reinterpretación nabatea da arquitectura helenística.
Tholos
O tholos central de Ad-Deir descansa entre dous semi
frontóns. Está enmarcado por columnas con "capiteis con cornos"
nabateos e coroado por un distintivo remate en forma de urna. Un friso continuo
une os tholos e os frontóns. O seu deseño é unha banda simple de triglifos e
discos alternados. A orde superior repite o deseño arquitectónico da o-Khazneh:
un tholos central (estrutura circular) cun teito cónico coroado por unha urna,
e dúas estruturas laterais rematadas cun frontón roto (aberto).
Cámara Central
Do mesmo xeito que o "Tesouro", o nome
"Mosteiro" é un termo bastante inexacto, que probablemente se basea
na súa localización remota e algunhas cruces rexistradas no interior.
Rexistrouse que dous monxes gregos viviron no edificio, aínda que puido ser utilizado
posteriormente como igrexa (ou mesmo como ermida), probablemente foi un templo.
A cámara principal é enorme, de 11,5 metros por 10 metros, e está iluminada
unicamente pola luz que entra pola porta de 8 metros de altura.
Nicho
O interior consta dunha soa habitación con escaleiras dobres
que conducen a un nicho (o mesmo deseño que no Qasr ao-Bint e o Templo dos
Leóns Alados). O interior está ocupado por dúas bancas laterais e un altar
encostado á parede do fondo. Probablemente foi utilizado como biclinio para as
reunións de asociacións relixiosas.
Texto (adaptado) de Visita Jordania.
Fotos de INICIARTE
Tras cruzar os mil cincocentos metros do Sig, o
desfiladeiro, xurde unha das fachadas máis impresionantes da do conxunto de
Petra, O Tesouro ou Al Khazna.
O Tesouro, de 40 m de altura por 28 m de ancho, foi
construído probablemente no século I a. C. polo rei nabateo Aretas III. O seu
deseño non ten precedentes en Petra, de maneira que debeu ser escavado na roca
por construtores helenísticos do Próximo Oriente, mesturando o seu propio
estilo co nabateo.
O regato que percorría o Siq e desembocaba na praza que hai
fronte ao tesouro foi desviado no século XIX para facilitar a chegada dos
turistas.
En 1812, o arqueólogo suízo Johann Ludwig Burckhardt
converteuse no primeiro occidental en entrar a Petra, viaxando en caravana
xunto a un guía e disfrazado de árabe.
A fachada ten dous niveis; o inferior, de 12 m de altura,
está decorado con seis columnas que soportan un frontón, e aos lados hai
relevos escultóricos mal conservados que gardan a entrada; crese que
representan Cástor e Pólux, fillos de Zeus. Tras a porta hai unha sala baleira
duns doce metros cadrados e unha especie de oco no chan para os rituais en
honra dos deuses locais, Allat, Ao Uzza E Dushara.
No segundo nivel hai representadas tres falsas glorietas con
seis columnas frontais. As glorietas laterais son cadradas e teñen un teito en
forma de frontón inclinado cara aos lados, e a central é redonda; sobre esta áchase
a urna e a figura dun aguia que simboliza unha deidade masculina nabatea. Nas
paredes sen escavar das falsas glorietas hai relevos. Na central, en fronte,
hai a figura da deusa da fertilidade de Petra, coñecida como Ao Uzza, asociada
a Isis.
No ano 2003 descubriuse un piso inferior diante do Tesouro, a uns 6 metros de profundidade, que podería formar parte da Petra mergullada polos sedimentos que aínda hai que escavar. Contén varias tumbas. Expertos estiman que só se escavou o 15% da cidade, unha gran cantidade de tumbas e estruturas da cidade atópanse intactas baixo a superficie.
.jpg)
Estiven dúas veces en Naupacto (en latín, Naupactus; en griego,
Ναύπακτος, Náfpaktos), coñecido tamén como Lepanto que é un municipio e unha
cidade da unidade periférica de Etolia-Acarnania, na costa norte do estreito
que separa o golfo de Patras do golfo de Corinto, en Grecia.
Neste lugar tiveron lugar dúas famosas batallas, a de
Naupacto que foi unha guerra naval na Antiga Grecia entre Atenas e Peloponeso e
a de Lepanto de 1571.
É cualificada en moitas ocasións como a cidade pequena máis
fermosa de toda Grecia. Sen dúbida o seu pequeño porto é realmente
espectacular.
Pero poño hoxe outras fotos non tan fermosas. Muralla do
século XV mandada levantar polo República de Venecia mais cunha pequena
abertura para mellorar a comunicación co exterior da pobación xa que as portas
existentes foron consideradas insuficientes.
En época medieval a entrada á Catedral de Santiago facíase pola Fachada
do Paraíso, tamén coñecida como Porta Francíxena. A mediados do século XVIII
substitúese pola actual que popularmente se coñece co nome de Fachada de
Acibechería debido á presenza de artesáns do acibeche na praza onde se sitúa.
Ante a súa porta estaba a fonte “Fons Mirabilis” na que, tanto composteláns como peregrinos, se aseaban antes de acceder á basílica, descrita con detalles no Códice Calixtino, que “non ten parella en todo o mundo”. Formada por unha cuncha de pedra e unha columna de bronce rematada por leóns de cuxas bocas manaba xeneroso caudal, mandouna construír o tesoureiro Bernardo en 1122. A súa auga “de bo padal, amornada no inverno e fresca no verán” era bálsamo para a sede e hixiene tanto de composteláns como de peregrinos, que se aseaban aquí antes de acceder á basílica.
Na praza situábanse os cambeadores que cambiaban a moeda aos
peregrinos para os seus gastos na cidade, e atopábanse tamén numerosos postos
de vendedores de cunchas, morrales, botas de viño, zapatos, correas ou cintos.
A primitiva fábrica medieval, moi danada tras tantos séculos
orientada ao húmido norte e polo lume que a arrasou no século XVIII, estaba
ademais “pasada de moda”. Así que entre 1757 e 1759 aprobouse a súa derriba e
inicio da nova fachada nun estilo máis acorde cos tempos.
Segundo o profesor López Vázquez:
“O punto de partida
para a reconstrución da portada atopámolo no cabido do 16 de decembro de 1757,
no se decidiu “hacer la fachada de la Azabachería por ser precisa y necesaria”.
Ao día seguinte o cabido concretou máis os seus proxectos: “Se acordó el que se
haga la obra de la fachada de la Azabachería, y se le principio en la
cuarentena del año que viene de 1758 de los efectos de la fábrica, y no
alcanzando los depósitos; y que el señor fabriquero disponga asistan a ella los
oficiales precisos, a fin de que se concluya la obra con la brevedad posible:
Que el Maestro Caaveiro le prevenga forme la planta sin dilación”.
Posteriormente o arcebispo que estaba no pazo de Lestrove,
contestou o 29 de decembro dando “el más gustoso consentimiento para que se forme
la planta de ella, y después se fabrique en el ámbito que hoy ocupa,
extendiéndola hasta la que V.I. se sirva decirme” e comprometeuse a que “si Nuestro Señor me diere vida, el mismo
tiempo procuraré se fabrique la frontera del Palacio Arzobispal con el deseo de
que sea uniforme la fachada, y que se mejoren la habitación del Provisor, la
pieza de su Audiencia y los cuartos de los Pajes”.
Lucas Caaveiro iniciou as obras por fin e tivo como
aparellador o da propia catedral, Clemente Sarela. Estas obras debéronse facer
con certa présa, pois no ano 1762 estaba construído todo o primeiro corpo e
parte do segundo.
Posteirormente produciuse a ruptura entre o cabido e os
arquitectos, probablemente, por motivos estilísticos, segundo López Ferreiro.
Tras un tempo (…) o fabriqueiro seguiu manobrando ata conseguir que o cabido o
facultase, o 20 de maio de 1765, “para que haga venir de Madrid un Maestro natural
de este reino bien hábil según las noticias que se le comunicaron por las
diligencias que puso”. (…) O fabriqueiro conseguiu que a academia remitise ó
cabido a sorprendente carta de recomendación de Domingos Lois, con data 25 de
abril.
(…) Queda suficientemente demostrado que Lois Monteagudo veu
a Santiago máis por azar ca por unha vontade estética consciente de introducir
a nova corrente clasicista na nosa arquitectrua.
Como apunta Otero Túñez: “Sen derrubar o que estaba
construido, a pretensión de Ventura Rodríguez (o mestre do rei a quen se lle
pediron os planos) e a de Domingos Lois foi a de rematala cunha apariencia máis
ou menos clásica.
Para o conseguir, Lois empezou por susbtituír os salientes das ventás do primeiro corpo polos trofeos, que tanto contrastan cos elementos barrocos circundantes, pero que unifican a obra ata o ático, no que volven aparecer exenos.
O terceiro corpo, que se ergue sobre a rúa central da
fachada, xa é totalmente novo. Catro atlantes, que destacan ante o muro liso e
corrido sosteñen o frontón curvo, que tamén ten un ático detrás.
A fachada de Acibechería aínda hoxe está minusvalorada por
varias razóns: a súa orientación cara ao norte proporciona unha pésima luz para
pódela contemplar ou fotografar, (…) a imaxe deformada polo xuízo estético dos
historiadores de finais do século XIX e principios do XX, que a vían, baixo unha
óptica románica e anticlasicista, como o máximo expoñente da funesta vitoria do estraño clasicismo
académico fronte ao vigoroso e creativo barroco
autóctono. Sen embargo, se nos abstraemos de todas estas continxencias ,
a fachada aparece coma unha obra tremendamente orixinal e sen parangón na arte
española do momento que proporciona, ademais, unha solución final moi creativa
e mesmo se diría que xenial. Ventura Rodríguez e Lois Monteagudo conseguiron
transformar un deseño barroco, que debía ser un híbrido entre os corpos
inferiores da fachada do Obradoiro e o remate da fachada da Angustia de Abaixo
(hoxe san Froitoso), noutro inequivocamente clásico que “parece evocar, aínda
que sexa vagamente, as solución estructurais e compositivas dos antigos frons scenae
dos teatros romanos”.
J.M. López Vázquez. A arquitectura neoclásica. Galicia Arte.
A Coruña, Hércules, 1995. ., pp. 29-85. Texto das páxinas 31-37.
Fotos: INICIARTE.
Xusto á beira do Micalet atópase a porta principal, chamada
dos Ferros (ou dels Ferros en valenciano) pola reixa de ferro que circunda o
atrio de entrada. É a máis moderna, substitúe a unha previa do século xv, foi
financiada por unha doazón de dona Mariana Pont de Aguilar en 1621 e iniciada
en 1703 polo escultor e arquitecto alemán Konrad Rudolf, que chegou a Valencia
co arquiduque Carlos de Austria, pero ao finalizar a guerra de Sucesión foise
con el, xa que era o seu escultor de cámara, e deixou paralizadas as obras en
1707, que fosen acabadas en 1713 polos seus discípulos Francisco Vergara
"o Vello" e Francisco Stolz. Outros escultores que interviñeron foron
Andrés Robles e Ignacio Vergara e os picapedreiros, José Mines e Domingo
Laviesa.
Esta porta é de notable interese pola súa formulación
acertada e atrevida dentro do contexto hispánico da época. Trátase dun dos
poucos exemplos da aplicación do barroco arquitectónico italiano, de planta
ondulante e en movemento, ao estilo de Bernini ou Borromini, a diferenza dos
edificios barrocos españois da época, de tipo churrigueresco, con planta tradicional
e gran profusión decorativa.
A Porta dos Ferros, que se parece a un retablo de forma
cóncava, mide máis de 36 metros de altura. Cando se construíu pretendía crear a
ilusión óptica dunha maior sensación de espazo nun lugar realmente moi pequeno
-á maneira de Bernini ou Borromini- xa que foi concibida para ser vista desde a
estreita quella (de Zaragoza) que acababa na mesma porta. Hoxe esta rúa
desapareceu ao alargarse a Praza da Raíña e quedando a porta nunha esquina da
devandita praza, de aí a resposta á incomprensión da xente ao non entender a
posición da mesma.
A porta dos Ferros, que está precedida por un atrio que
limita unha reixa de ferro, tamén barroca, desenvólvese en tres corpos
superpostos:
No primeiro, hai tres columnas a cada lado da porta, con
fuste decorado e capiteis corintios, realizados por Konrad Rudolf entre os que
se abren senllas hornacinas coas estatuas de Santo Tomás de Villanueva e San
Pedro Pascual, obra de Francisco Stolz. Sobre o arco de entrada destaca un
baixo relevo, atribuído a Ignacio Vergara que representa o anagrama da Virxe,
con gloria de anxos e outros adornos, e enmarcado sobre unha venera de estilo
rococó.
O segundo corpo, máis reducido, ten catro columnas do mesma
orde, no intercolumnio do centro, un rosetón oval, e nos laterais, as estatuas
de San Lorenzo de Francisco Stolz e de San Vicente Mártir, obra de Konrad
Rudolf, e medallóns cos bustos dos papas valencianos, Calixto III e Alejandro
VI, con figuras alegóricas: aos pés do primeiro a caridade e a xustiza, e aos
do segundo a esperanza e a fortaleza; ambas son obras de Francisco Vergara.
No terceiro corpo, de menores dimensións, represéntase a
asunción da Virxe nun alto relevo atribuído a Ignacio Vergara e, en ático, o
símbolo do Espírito Santo en relevo baixo un frontón partido, e nos seus
extremos, as esculturas de san Luís Bertrán e san Vicente Ferrer, obra de
Stolz.
Remata o conxunto unha cruz de ferro sobre unha esfera de
bronce entre dous anxos de pedra. A pedra desta porta procede das canteiras de
Benigánim, Moncada e Ribarroja de Turia.
TEXTO: Wikipedia.
FOTOS: Iniciarte.
Continuando a visita pola catedral, tomo nota do que conta a Wikipedia desta porta:
Porta dos Apóstolos, chamada así polas estatuas dos doce
apóstolos que alberga. De estilo gótico francés, contrasta notablemente coa
porta románica de l'Almoina con que confronta á outra parte do cruceiro. Sábese
que na súa construción traballou Nicolás de Ancona ou de Autun desde 1303 e que
en 1354 xa estaba acabada. Fose quen for o seu autor, era un mal coñecedor da
pedra do país, pois empregou unha de tipo quebradizo que se degradou con rapidez
e que obrigou a continuas reparacións, xa documentadas no século xv. Durante os
anos 1960 a porta foi completamente restaurada e as figuras orixinais -en moi
mal estado de conservación- foron expostas no museo da catedral e substituídas
por copias, que son as que hoxe decoran a porta.
A porta ábrese abucinada sobre un muro resaltado que lle
serve de encadramento. Consta de tres arquivoltas oxivais decoradas,
respectivamente, con catorce figuras de anxos (a interior), dezaseis de santos
e dezaoito de profetas (o exterior), colocadas unhas sobre as outras, seguindo
a dirección dos arcos e cada unha cos seus correspondentes doseletes. Todas
estas figuras, en total 48, estaban policromadas.
A arquivolta queda enmarcada por un gablete abonado por
arquerías cegas con estatuas. Na parte superior da fachada, tamén dentro dun
gablete, ábrese un gran rosetón de seis puntas, que representa a estrela de
David ou Salomón, de 6.45 metros de diámetro, constituída por dous triángulos
equiláteros entrelazados nos intersticios da que figuran varios adornos de
tracería calada que enmarca vidreiras polícromas. Este rosetón foi case
totalmente reconstruído nos anos 1960 ao sufrir o mal da pedra. Como apunta
Joan Fuster, esta estrela salomónica é bastante difícil de explicar na entrada
dun templo católico. Especúlase que, ante a falta de fondos para a construción
da porta, pediuse prestado diñeiro aos prestamistas xudeus, e estes accederon a
cambio de que figurase a estrela no rosetón.
No tímpano da porta atópase a imaxe de Santa María, baixo a
advocación da que foi consagrada a catedral, co neno en brazos e rodeada de
oito anxos músicos; antes de 1599 esta imaxe da Virxe do tímpano atopábase no
mainel, de maneira moi similar á que hai na igrexa arciprestal de Morella.
No pé da porta dos Apóstolos reúnese todos os xoves ás 12 da
mañá, o Tribunal das Augas, reliquia secular da administración de xustiza
correspondente ao dereito de augas na horta de Valencia. Probablemente xa se
reunía en leste mesmo lugar cando a actual catedral era aínda mesquita.
Entradas
Comentarios
.jpg)
