O Milán romano: a columnata de san Lourenzo

As orixes de Milán remóntanse a finais do século VII a. C. No 222 a. C., a cidade caeu en mans da República de Roma, que bautizou aos novos territorios conquistados como  Galia  Cisalpina, "a  Galia a este lado dos Alpes". Aínda que a cidade gozou dun gran desenvolvemento tanto en época republicana como na imperial, a súa época de maior esplendor produciuse a partir do 286 d. C., cando foi designada capital do Imperio Romano de Occidente por  Diocleciano, en detrimento de Roma. O emperador  Maximiano elevouna ao seu novo rango con colosais construcións, como o circo, as termas de Hércules ou un espectacular complexo  palacial. 

Mediolanum foi así mesmo a cidade desde a que Constantino emitiu, no 313 d. C., o seu famoso Edicto, que promulgou a liberdade relixiosa no Imperio Romano e o despegamento do Cristianismo como relixión dominante.

No 402 d. C. Mediolanum foi asediada polos godos e o trono imperial trasladado a Ravena. No 452 d. C. foi novamente asediada, esta vez polos  hunos de  Atila. O seu definitivo ocaso, en época  bizantina, produciuse no 538 d. C., no marco das Guerras Góticas, cando foi  devastada por Uraia, sobriño do rei godo  Witiges.

A  Columnata de San Lorenzo é un dos principais vestixios da  Mediolanum romana. As 16 columnas que a compoñen, de capiteis corintios, foron instaladas na súa actual localización posiblemente no século IV - V d. C., procedentes de edificacións romanas do século II d. C.  da área da actual  Piazza Santa María  Beltrade e contan cunha altura duns 7 metros.  É posible que as mesmas perfilasen un  cuadripórtico, como atrio da basílica de San Lorenzo. 

A basílica atopábase situada na devandita época  extramuros, na Via  Ticinensis, calzada que unía  Mediolanum con  Ticinum (Pavía). Aínda que se descoñece a súa función orixinal, crese que sería un espazo para grandes cerimonias civís e relixiosas ligadas ao  mausoleo imperial de Sant' Aquilino.