Visitando o Centro Pompidou de Málaga puden, por vez primeira, contemplar esta obra. No facebook do museo pódese ler o seguinte:
Maqueta do Monumento á Terceira Internacional, 1919/1979.
Froito dun encargo do goberno soviético, este fito da arquitectura utópica e de propaganda constitúe ademais o culmen da teoría
constructivista de Tatlin sobre
a emancipación da superficie do lenzo
en prol do espazo tridimensional. Aínda
que irrealizado, o seu propósito era totalmente funcional: estaba
destinado a acoller, nos seus 400 metros de altura, as oficinas da administración da III Internacional,
que estarían distribuídas nos catro
corpos xeométricos internos. A modo de
Torre de Babel, o movemento helicoidal ascendente simboliza os ideais
da revolución e a unión dos pobos na loita contra o
capitalismo, en favor do progreso
histórico e dos valores universais.
Igualmente, na cartela da peza pódese ler:
O Monumento á III Internacional de Vladimir Tatlin tiña que superar a altura da Torre Eiffel; tiña que contar con
edificios en rotación; un proxector tiña que mostrar mensaxes nas nubes. Esta
torre, da cal Tatlin realizou unicamente
unha maqueta, pasou á historia como un mito da arquitectura utópica. A proposta
desta parede de imaxes é entender a súa importancia e o seu alcance en catro
movementos: as fontes de inspiración de Tatlin para crear o seu Monumento, a fase de construción da maqueta
orixinal –que non se conservou-, as diferentes reconstrucións levadas a cabo
para exposicións en museos e, por último, a influencia desta obra nos artistas
contemporáneos.
E para o mestre Argan:
A formación de Tatlin
non é moi distinta da Malevic, pero o
seu é un programa concreto de acción política. Toda distinción entre as artes
debe ser eliminada como residuo dunha xerarquía de clases; a pintura e a
escultura son tamén construción (e non representación) e por tanto deben
servirse dos mesmos materiais e dos mesmos procedementos técnicos que a
arquitectura, a cal debe ser á vez funcional e visual, é dicir, debe visualizar
a función. Xa non hai artes maiores e menores; como forma visible, unha cadeira
non é tan distinta dunha escultura e unha escultura debe ser tan funcional como
unha cadeira. A arte debe ter unha función concrtea no desenvolvemento da revolución. A excitación revolucionaria
potencia as facultades inventivas e estas dan un sentido creativo á revolución.
Hai que dar ao pobo incluso a sensación visual da revolución, do cambio de
todo, empezando polas coordenadas de espazo e tempo. Os artistas convértense en
xeniais directores do entusiasmante
“espectáculo” da revolución; son eles os que organizan as festas populares, as
conmemoracións , os desfiles e as representacións teatrais.
Encargado de estudar o Monumento á Terceira Internacional
(1919), Tatlin proxecta a súa Torre
Eiffel proletaria: unha xigantesca espiral de tramado metálico que vira sobre
si mesma e funciona como emisora de noticias e sinais. A cidade soviética debe
ser unha estrutura e unha figura novas. A arte, que xa non pode ser
representativa ao non quedar valores
institucionalizados que representar, será informativa, visualizará momento a
momento a historia que se fai e establecerá un circuíto de comunicación entre
os membros da comunidade. É unha intuición
profética que non volverá ser tomada en consideración ata moitos anos
máis tarde pero xa non no marco dunha revolución senón no da sociedade neocapitalista ou de consumo.
Giulio Carlo Argan. El arte moderno. Valencia, Fernando Torres, 1977,
pp. 397-399.
Vídeo sobre unha retrospectiva de Tatlin en Suiza:
Entradas
.jpg)
No hay comentarios:
Publicar un comentario