29/1/18

Mosteiro de Santa María (Ferreira de Pantón, Lugo): exterior da igrexa do Divino Salvador


Do mosterio de Santa María de Ferreira tan só sobreviviu da súa primitiva obra románica a igrexa monacal, sendo o resto de dependencias adosadas, incluído o potente muro que delimita os terreos do cenobio, froito de diferentes reformas e ampliacións acometidas principalmente entre os séculos XVI e XVIII.


O primeiro que chama a atención ao visualizar a ábsida da igrexa, de perfecta sillería e de gran riqueza decorativa, é como foi posible que un monasterio da Orde do Cister presentase semellante profusión ornamental, algo totalmente contrario aos dictados de Bernardo de Claraval. A explicación a esta circunstancia reside en que a igrexa, empezada como era común pola cabeceira, foi erixida anos antes de que a comunidade adoptase os preceptos cistercienses.

Así pois, a igrexa do Divino Salvador, tal e como hoxe a vemos, presenta unha soa nave de planta rectangular que, tras tramo recto, desemboca nunha única ábsida semicircular. Desaparecida a súa portada orixinal, é precisamente a ábsida onde se concentra o maior interese do templo no seu exterior, destacando ademais de pola súa profusión ornamental, pola solidez da súa fábrica e a harmonía das súas formas.

Tralo consabido tramo recto presbiterial, o hemiciclo queda articulado en tres panos separados por columnas encostadas de elevados plintos e cuxos capiteis, decorados con motivos vextais e zoomorfos, prolónganse ata a mesma altura das cornisas.

No centro de cada un dos tres panos absidiales ábrese unha gran ventá perfilada por chambranas axedrezadas que descansan sobre columnas culminadas con capiteis nos que, de novo, predominan os motivos vexetales e animais.


Outro dos elementos que confiren ao mosterio de Ferreira de Pantón personalidade propia é o xeito de resolverse cada un dos citados vans, nos cales, o clásico remate en arco de medio punto non se reduce só á súa parte alta, senón tamén á parte baixa do mesmo.

Remata a cornixa absidial baixo o beirado voado un interesantísimo conxunto de canzorros figurados, no que, ademais de clásicas formas xeométricas, aprécianse modillóns, figuras grotescas, un músico tañendo un instrumento, unha contorsionista e ata animais que, recordando a unha das mochetas do veciño Eiré, aparecen de costas ao espectador virando forzadamente a súa cabeza ata este.















Texto de José Manuel Tomé publicado en Arteguías.

Fotos: INICIARTE.

No hay comentarios: