O Pritzker premia a Peter Zumthor, arquitecto de factura case artesá

As termas de Vals, en Suíza, o Museo Kolumba e a capela de San Benedito, entre as súas principais obras
O xurado valora o seu respecto pola primacía do lugar e por conservar o legado da cultura local.

Esta vez, o Pritzker non se saíu pola tangente. O suízo Peter Zumthor encabezaba as quinielas -un 30% dos enquisados pola web especializada Arch Daily apostaba por el, seguido do estudo xaponés Sanaa (Kazuyo Sejima + Ryue Nishizawa), Toyo Ito, Santiago Calatrava, Daniel Libeskind e César Pelli- e, ao final, levouse o premio. O equivalente ao Nobel da arquitectura volve ao país helvético (os suízos Herzog e De Meuron gañárono no 2001) e confirma que Centroeuropa é un dos maiores viveiros de talento arquitectónico.

Zumthor, nacido en Basilea en 1943, é fillo dun fabricante de mobles e mestre ebanista. Aínda que rexeitou integrarse na empresa familiar -onde traballou de aprendiz na súa mocidade- os coñecementos adquiridos na escola de deseño non fixeron senón aumentar o seu respecto pola artesanía. Tras ampliar estudos no Pratt Institute de Nova York, empezou a traballar coa mente posta en mixturar os conceptos artesanal e moderno. Así xurdiu a súa primeira obra coñecida, a capela de San Benedito, nunha pequena aldea do val do Rin. Unha actuación deliberadamente rústica coa que, ao achegar unha innovadora lectura do tradicional método construtivo local -fachada recuberta de grosos tachones de madeira-, abriuse camiño cara ao recoñecemento internacional.

Segundo o xurado do Pritzker, «nas habilidosas mans de Zumthor, como nas doutros artesáns consumados, os materiais son usados nun xeito na que se celebran a si mesmos, as súas calidades únicas, todo ao servizo dunha arquitectura de permanencia». Entre eses materiais sobresae especialmente o formigón, que o suízo elevou a cotas poéticas insospeitadas. O exemplo máis certeiro son os baños termais de Graubünden, en Vals, Suíza. Na ladeira do val destaca un rotundo e elegante búnker perforado por aberturas cadradas de diferentes proporcións; un edificio de plasticidad cegador en cuxo interior se respira un ambiente case litúrxico.

A comuñón dos seus edificios coa natureza é outra das virtudes de Zumthor. «Ten unha gran habilidade para crear lugares que son moito máis que un simple edificio -expresa Lord Palumbo, presidente do xurado-. A súa arquitectura expresa respecto pola primacía do lugar, o legado da cultura local e as leccións imposible de valorar da historia da arquitectura». Uns eloxios que lle valeron o medallón de bronce do Pritzker e a entrada no Olimpo da súa profesión.

Textoe fotos vía La Voz de Galicia.