Copio o texto de Castros de Asturias.
O Castelón de Villacondide é o máis popular de cuantos
castros que se coñecen en Asturias. Esta notoriedade débese ao temperán do seu
descubrimento e á gran extensión escavada ao longo de case douscentos anos de
intervencións. Do mesmo xeito que boa parte dos castros da rexión, este era coñecido
desde antigo. As referencias literarias con alusión ás ruínas e á súa posible
orixe remóntanse a comezos do século
XIX. Desde entón foi obxecto de intervencións esporádicas que, con maior
ou menor fortuna, contribuíron a modelar
o seu aspecto actual e convertelo no paradigma iconográfico do poboado fortificado da Idade do Ferro.
As primeiras escavacións documentadas con certo rigor foron
as de José María Flórez en 1877. Da súa meritoria publicación Memoria relativa
ás escavacións do Castelló no concello de Coaña (Asturias) dedúcese a intervención nunha vintena longa de
construcións e o recoñecemento superficial dalgunhas outras. Xa no século XX a
investigación é retomada por Antonio García e Bellido e Juan Uría que prolongan a súa actividade en Coaña entre os anos 1940 e 1944.
A
prestixiosa posición científica de García e Bellido popularizou o castro
asturiano nos círculos bibliográficos máis influentes e provocou un interese
inmediato por Coaña, cuxa imaxe fixou, a
partir de entón, nas fotografías e maxistrais debuxos elaborados durante
aqueles anos.
En 1959 é Francisco Jordá retoma a escavación que se prolongará ata 1961 cando o xacemento adquire
un aspecto moi semellante ao que presenta na actualidade. En datas máis
recentes realizaron intervencións de diversa entidade os arqueólogos Elías Carrocera Fernández, Anxo Villa Valdés e
Alfonso Menéndez Granda.
Desde 1993 o castro conta cun Áula Didáctica onde se mostra
a evolución da cultura castrexa desde a súa orixe ata o contacto co mundo romano,
cando a explotación do ouro tomará un papel decisivo na historia destes
poboados.
O castro foi construído sobre un pequeno outeiro e
delimitado por unha grosa muralla á que precede en todo o seu perímetro un foso
escavado na roca; a ruína dos antigos muros ocultou a presenza desta trincheira
ata o seu descubrimento recente no flanco occidental do camiño de acceso ao
xacemento. Neste punto o visitante pode observar os corpos de garda que
flanqueaban a vía de entrada ao recinto. Para evitar o esvaramento sobre un
piso moitas veces húmido o chan foi pavimentado con laxas de lousa dispostas lateralmente en chapacuña.
O camiño introduce ao visitante no barrio norte, único
sector habitado do poboado onde se concentran máis de 80 cabanas, ata alcanzar
a gran construción rectangular que se alza fronte á porta da Acrópole, recinto
amurallado que coroa o outeiro. Neste punto álzase O torreón, denominación
atribuída desde o seu descubremento a unha gran plataforma elevada sobre o
barrio a modo de atalaia e hoxe reinterpretada
como espazo de representación social a modo de praza ou tribuna.
Desde aquí
poden apreciarse as pequenas rúas e
pequenas prazas que conforman a organización urbana do poboado na que
predominan as construcións de planta rectangular e esquinas redondeadas xunto a
edificios circulares con soportais rectos ou
curvilíneos. No seu interior aínda se conservan algunhas das pezas máis
características do enxoval doméstico como os muíños giratorios de man ou os morteiros fabricados
a partir de grandes pedras graníticas
con ata catro cazoletas, exclusivos destes
castros ribeiregos do río Navia.
O núcleo máis singular do poboado é, sen dúbida, o
denominado Recinto Sacro. Esténdese ao pé da Acrópole nunha pequena terraza que
se alza sobre o camiño de acceso. As ruínas corresponden, en realidade, a dous
edificios similares que se caracterizan pola cuberta abovedada do seu cámara
central, cabeceiras semicirculares,
utilización de fornos, canles escavadas na roca e unha enorme tina tallada en granito. Son edificios
característicos dos castros do noroeste da Península Ibérica (Portugal, Galicia
e Asturias). Durante moito tempo foron interpretados como fornos crematorios.
Na actualidade interprétanse como saunas cuxos modelos máis antigos remóntanse
ao século IV a. C. aínda que perviviron, con reformas, ata época romana (século
I d. C.).
Aínda que durante algún tempo considerouse que a fundación
do poboado produciuse en tempos da dominación romana, as escavacións máis
recentes confirmaron que a súa ocupación é moito máis antiga pois se remonta,
cando menos, a momentos temperáns do século IV a. C.
Entradas
No hay comentarios:
Publicar un comentario