Josep Fontana: unha re-visión de "A liberdade guiando ao pobo"

No libro de Josep Fontana “Capitalismo y Democracia. 1756-1848. Cómo empezó este engaño”. Crítica, 2019 e no capítulo “1830: la invención de la Revolución Burguesa”, pp. 98-99, pódese ler: 

O máis extraordinario é que a burguesía alcanzou en cénit do éxito ao convencer ás capas populares de que estas revolucións, destinadas a conservar o monopolio dos dereitos políticos para os propietarios, e utilizalos para preservar os seus privilexios, facíanse en beneficio da liberdade de todos. A forma en que se executou a fraude pódese ilustrar mediante o uso que se fixo da representación pictórica da revolución de 1830, "A liberdade guiando ao pobo", de Eugène Delacroix, convertida na máis famosa e a máis reproducida das imaxes relativas ás revolucións burguesas do século XIX. Esta representación, que mostra a “melancólicos mozos barbudos con chapeus de copa, obreiros en mangas de camisa, tribunos do pobo coas cabeleiras flotando baixo as ás dos chapeus, rodeados de bandeiras tricolores” e de símbolos republicanos, guiados pola liberdade, identificada como unha muller do pobo que os empuxa por encima das barricadas, só contén un personaxe que pode ser recoñecido como burgués pola súa vestimenta. 

A fraude consiste en que a pintura non representa a revolución de 1830, como se adoita afirmar, senón soamente un momento da mesma, feito que se nos oculta cando non se especifica que o verdadeiro título é “O 28 de xullo”. 

Efectivamente, a pintura reflicte o momento en que a revolta popular convenceu á burguesía de que había que intervir para reconducir o movemento cara á dirección na que poucos días despois, no último de “os tres días gloriosos”, conduciu ao establecemento dunha nova monarquía coa que, como dicía Laffitte, iniciábase o “reinado dos banqueiros”. Este cadro foi adquirido polo novo rei, Luís Felipe, pero non se exhibiu durante moito tempo, debido a que resultaba subversivo. Delacroix, que ao parecer era fillo natural de Talleyrand, non volveu mostrar, pola súa banda, tendencias revolucionarias. Cando se produciu unha nova revolución, e moito máis seria, en 1848, mantívose á marxe. Como asegura o editor dos seus diarios, ao mestre “non lle gustaba a desorde polítco”. 

 Máis información sobre Eugène Delacroix  e sobre “A liberdade guiando ao pobo”.