Iniciarte: A catedral de Málaga: a catedral por rematar

17/2/20

A catedral de Málaga: a catedral por rematar

A Santa Igrexa Catedral Basílica da Encarnación é a catedral de Málaga, España.

O seu proceso construtivo comezou en 1525 e finalizou en 1782 aínda que de forma inconclusa. As orixinarias trazas, de estilo Gótico, derivaron nun proxecto renacentista en cuxos planos participaron Diego de Siloé e Andrés de Vandelvira. A catedral, é unha síntese de estilos arquitectónicos entre os que prevalece o Renacemento sobre o primeiro Gótico da antiga fábrica e os elementos barrocos engadidos desde principios do século XVIII.

Historia

A Igrexa Catedral da Encarnación de Málaga comézase a construír no ano 1528 sobre o solar da antiga Mesquita Maior ou Mesquita Alxama. Parece ser que o afamado arquitecto Enrique Egas, vindo desde Toledo en compañía do mestre canteiro Pedro López xa emite un primeiro informe no ano 1528 sobre as súas trazas, tres anos despois de que o cabido decidise erixir un novo templo, sendo o mesmo Pedro López, o encargado de dirixir as obras da cabeceira, deseñada por un dos grandes mestres da época, Diego de Siloé.

Despois dun período de inactividade, o cabido fai vir en 1549 a Andrés de Vandelvira, pasando o encargo ao ano seguinte a mans de Hernán Ruiz II, grandes expoñentes ambos da arquitectura renacentista en Andalucía; e logo a Diego de Vergara, mestre formado en Italia, e ao seu fillo de igual nome; quen traballa nesta catedral ata case o final do século XVI. Así, por estas datas xa estaban en pé a cabeceira e a sancristía, e pode dicirse que ata entón interviñeran no magno proxecto en maior ou menor grao todos os grandes mestres do Renacemento andaluz.

Catedral inconclusa

A Catedral foi consagrada o 3 de agosto de 1588.

A principios do século XVIII retomouse a finalización da Catedral, cuxas obras quedaran interrompidas case un século antes. Os arquitectos do momento aseguraron aos cóengos que, de terminarse o xa concluído, o templo corría perigo de vir abaixo. Deste xeito comezaron as obras, construíndose desde a actual fachada ata o inicio do coro, onde comezaba a parte xa construída e inaugurada en 1588. Para sufragar os enormes gastos da obra, a Coroa impuxo un arbitrio ou imposto aos barcos que recalaban en Málaga, esixíndolles unha cantidade por cada arroba de peso que embarcasen. Desta maneira, ao longo de todo o século XVIII, os traballos avanzaron con rapidez. A fins da centuria acabáronse os diñeiros para terminar a obra.

Que pasou? Hai dúas versións. A primeira indica que os diñeiros solicitados destinounos o rei Carlos III para que se enviasen como axuda aos estadounidenses que se alzaron contra Inglaterra para conseguir a súa independencia. Hoxe en día, unha lápida bilingüe conmemora este feito, que promoveu no pasado o irmandamento da cidade de Mobile con Málaga. Esa cidade americana ofreceuse, mesmo, a facer un peditorio para conseguir a terminación da Catedral en sinal de agradecemento. Na actualidade a maioría dos historiadores cren que os fondos da Catedral destináronse a abrir un novo camiño ou estrada que conducía ata Vélez e que era moi necesario. Sexa como sexa, a Catedral quedou inconclusa. Quedaron sen construír unha torre -de aí a súa mote de "A Manquita"-, o tellado, a sancristía maior, a espadana central, a ornamentación escultórica, etc.

Portadas

O corpo central da fachada está dividido en dúas alturas e tres cales separadas por monumentais columnas de orde corintia erixidas sobre altas baseas. No piso inferior hai tres arcos monumentais e neles, portas flanqueadas por columnas de mármore avermellado. A porta principal remátase con columnas salomónicas. Sobre as portas hai uns medallóns. Os das portas laterais representan aos patróns de Málaga, San Ciriaco e Santa Paula, mentres o central representa a Anunciación do Señor, obra labrada en 1743 polo escultor barroco Antonio Ramos.

As portadas renacentistas do cruceiro están flanqueadas por singulares torreóns con balcóns, un dos mellores exemplos de cantería malagueña. Ditas portadas conteñen unha porta semicircular con arquivoltas sobre capiteis e corpo con tres hornacinas, a central de medio punto e adinteladas as laterais, de interesante composición palladiana. A bela Portada do Sagrario, de medio punto entre unha orde de columnas, presenta frontón curvo co escudo episcopal no seu tímpano; os muros laterais mostran a grandiosidade das súas contrafuertes rematados por cornixas clásicas e dous corpos de xanelas.

A ábsida do templo, pertencente ao século XVI, é de gran volume e non podemos observar ningunha decoración, polo que isto produce un efecto de solidez. Na parte de abaixo, atopamos os triplos arcos, mentres que na parte superior, atopamos arcos simples acompañados de xanelas redondas. Por iso, a luz accede moi ben ao interior, aínda que esta luz é filtrada por unhas vidreiras de cores.

Torre norte

A torre norte elévase ata os 84 metros de altura e 92 metros se medimos ata o arpón. Situada á esquerda da fachada principal, as súas dous primeiros corpos teñen as mesmas proporcións que as dúas alturas da estrutura central. No terceiro corpo abre aos seus catro lados unha tripla arquería en cuxo interior están as 14 campás, fundidas polo mestre Francisco Venero en 1784.