Ermida da nosa Señora das Mercés en Chanteiro (Ares, A Coruña)

A Ermida da nosa Señora das Mercés atópase localizada nun belo paraje próximo á Praia de Chanteiro. É un pequeno templo de estilo románico tardío que nas súas orixes pertenceu a un antigo convento ocupado polos frades franciscanos, ata o século XIV momento no que se trasladaron ao Monasterio de Santa Catalina de Montefaro. No seu interior gárdase a imaxe da Virxe de Chanteiro, moi venerada polos habitantes do lugar.

Sobre o famoso voto á Virxe de Chanteiro o concello de Ares afirma o seguinte:

Ao longo de toda a Idade Media sucedíanse por toda Europa, de xeito sistemático, as epidemias. Unha das pestes afectará á comarca ferrolana no ano 1404. Morrerán unha gran cantidade de personas. Semellante traxedia só podería ser vencida por intercesión divina. A Virxe de Chanteiro era de gran devoción entre os pobos marineros da zona. Esta ermida era a que vían os mariñeiros tanto ao entrar como ao saír de ría e saudábana cos remos no alto.

A esta Virxe acudiron os representantes dos pobos da comarca para implorar a desaparición da epidemia. Isto sucedía nos días inmediatos ás Pascua de Pentecostés. A epidemia remitiu e as xentes da zona decidiron realizar unha ofrenda (voto) de agradecimiento á Virxe. Esta ofrenda consistía en seis libras de cera para iluminar a capela (este era o peso que resultou de medir o exterior da ermida con mazos de vela). Así mesmo, cada vez que se renovase o Voto anualmente, ofreceríanlle á Virxe unha flor para ser colocada nas súas mans: a flor de Chanteiro. Co tempo a flor de Chanteiro transformaríase nunha barroca canastra ornamentada de flores. O Voto era ofrecido por Ferrol, A Graña, Ares e Mugardos. Unha vez efectuada a ofrenda relixiosa comezaba a festa profana e a romaría propiamente dita. Co tempo a celebración profana foi tendo cada vez máis fama. Xuntábanse xentes de diversos lugares e sucedíanse os escándalos e pelexas. Ferrol pediu a conmutación do Voto en 1839. A Graña deixou de exercer ese dereito "desde que un ano se embriagaron, caeron ao mar e houbo afogados e con eles caeu a imaxe de San Roque que traían en procesión". Isto sucedía na segunda metade do século XIX. Ares abandonou esta ofrenda logo da Desamortización e foi recuperada en 1954. En canto a Mugardos, as autoridades deixaron de celebralo durante a II República, recuperándose logo da Guerra Civil. Os que nunca deixaron de asistir a Chanteiro o martes de Pentecostés foron as xentes das diversas aldeas da comarca, que continuaron coa devoción á Virxe milagrosa, nunha tradición que xa cumpriu máis de 600 anos. Na actualidade o día do Voto de Chanteiro é festa local en Ares e Mugardos.

Texto de Fuente: Juan A. Carneiro Rey

FOTOS: INICIARTE.