A historia de España a través da pintura

A historia pódese contar de moitos xeitos. A maior parte das veces faise ganduxando os grandes sucesos políticos e económicos. Nesa forma de facer, as obras de arte adoitaron ser un mero apoio. Pero hai outros xeitos de contar as cousas. O historiador Juan Pablo Fusi (San Sebastián, 1945) e o catedrático e crítico de arte Francisco Calvo Serraller (Madrid, 1948) contan en El espejo del tiempo (Taurus) unha versión do pasado de España narrado da man de medio centenar de pinturas.

É unha historia de España e da arte en 50 capítulos e 566 páxinas, desde a Idade Media ata hoxe mesmo. Todos son episodios transcendentais. Fusi fai unha síntese do momento e Calvo elixe a imaxe artística que mellor retrata ese período. Son obras que, dentro da máxima calidade artística, axudan ao lector a unha rápida comprensión da historia. Fusi e Calvo quixeron facer un libro tan didáctico como útil, que se poida ler seguido ou por capítulos elixidos ao capricho.

A idea ocorréuselle Fusi fai máis de tres anos. Ambos partiron do convencemento de que xa non se pode contar a historia a través de illotes políticos ou económicos. En plena globalización, a historia debe contarse baixo un prisma cultural.

Profesores e críticos, os dous autores confesan haberllo pasado tan ben mentres traballaban que tiñan medo de que algo gafara o resultado. Non había razóns para eses temores. O encontro foi tan frutífero que mentres traballaban neste libro, "naceulles" outro, Pola independencia, publicado tamén en Taurus o pasado ano.

Tanto Fusi como Calvo traballaron convencidos de que a arte, neste caso a pintura, é unha fonte histórica de primeira orde. Os cadros escollidos para este libro non son meras ilustracións. Van todos moito máis alá. E xunto ao retrato dos protagonistas (Felipe IV, Felipe V) e as escenas de batallas inclúense paisaxes ou bodegóns que teñen un significado cheo de claves.

Texto (con nova completa) e foto vía El País.