Pablo Picasso: nomes e apelidos

Pablo Picasso morreu, debido a un edema pulmonar, aos 91, un 8 de abril de 1973, en Notre Dame de Vie (Mougins, Francia). Está soterrado no seu Castelo de Vauvenargues en Bouches du Rhone. Hai, xa que logo, xusto corenta anos do seu pasamento, motivo polo cal dedicarei todo o mes de abril ao xenial artista, Pablo Picasso. Pablo Picasso? Era ese o seu nome? Seguro?

Casa natal do artista en Málaga

Naceu en Málaga o 25 de outubro de 1881. No seu certificado de nacemento figuran os seguintes nomes: Pablo, Diego, José Francisco de Paula, Juan Nepomuceno, Cipriano de la Santísima Trinidad, Ruiz y Picasso.  Dúas semanas máis tarde, o 10 de outubro, foi bautizado na igrexa de Santiago cos seguintes: Pablo, Diego, José Francisco de Paula, Juan Nepomuceno, María de los Remedios, Cipriano, Santísima Trinidad (Na wikipedia figura: Crispiniano de la Santísima Trinidad) Ruiz y Picasso»).

E os apelidos? Picasso, Ruiz y Picasso?

Vexamos. Un dos netos do pintor, Oliver Widmaier, conta que o noso Picasso sempre empregou os apelidos que lle deu a gaña. Os seu pais eran José Ruiz Blasco e  María Picasso López, polo tanto o pintor debería empregar, segundo a lexislación vixente en España a finais do século XIX, os apelidos Ruiz Picasso. Entón, por que só Pablo Picasso? Pois parece ser que Ruiz parecíalle moi común e nada afortunado desde un punto de vista sonoro, mentres que Picasso co dobre s era “máis estraño, máis sonoro”. Nalgunha ocasión cometáralle a alguén “Por certo, ten se fixado que o “s” repetida no apelido de Matisse, de Poussin, do Aduaneiro Rousseau?”

Parece ser que o primeiro en chamarlle só Picasso foi o seu amigo Sabartés, mentres que unha das primeiras persoas decisivas na traxectoria artística de Pablo, Gertrude Stein, afirmara que o apelido materneo era moi “chamativo”. E Braque, o colega do cubismo,  non lle chamaba polo nome senón polo segundo apelido.

E que opinaba o seu pai do emprego como nome artístico do apelido materno? Non o sabemos pero si é certo que Pablo escribíralle á nai  para asegurarse que a súa decisión artística de empregar Picasso era ben comprendida por  José Ruiz.

As citas procenden de Olivier Widmaier Picasso. Picasso. Retratos de familia. Madrid, Algaba, 2003.