A métrica románica de Bruno Zevi

"(...) A lonxitude da igrexa non poderá ser arbitraria, pois deberá ser múltiplo do ancho da nave central; o ancho das naves laterais non será a pracer, senón deberá reducirse a un submúltiplo da nave central.

Atopámonos, pois, fronte ao organismo románico caracterizado por dous feitos: a concatenación de todos os elementos do edificio, e a métrica espacial. No que incumbe ao primeiro carácter, pódese dicir que a arquitectura cesa de actuar en termos de superficie ou “pel” e comeza a expresarse en termos de estrutura e osatura. A gradual e lenta concentración de empurres e das resistencias; o adelgazamento da mampostería, alcanzado a través de repetidas probas ao mesmo tempo que maduraba a conciencia, por así dicir, muscular da estrutura; a abolición definitiva do arco trunfal, obstáculo á unidade da igrexa; a desaparición do atrio e, por conseguinte, a maior atención dedicada ás fachadas, que gradualmente se van facendo acordes coa distribución espacial interna: todos estes elementos en dependencia recíproca fan que o edificio románico pareza un organismo que esperta e que adquire seguridade en si e na dialéctica da súa forza, ao comparalo co corpo inerte, aínda cando esplendidamente austero, dos primeiros templos cristiáns, ou coa enxoiada, vestida magníficamente, pero inmóbil, igrexa bizantina. A civilización bárbara e primitiva dos séculos VIII ao X, fixera farrapos as vestiduras bizantinas e puxera ao espido a varonil tosquedad do corpo estrutural. O corpo faise organismo, toma conciencia da súa unidade e da súa circulación: nunha palabra, móvese".

BRUNO ZEVI. Saber ver la arquitectura. Barcelona, Apóstrofe, 1998, páx. 74.

Fotografía: Nave lateral da catedral de Santiago de INICIARTE.