Van Gogh: exposición de obras e cartas

Texto e ilustración da axencia Efe vía La Voz de Galicia:

Mostran ao Van Gogh máis auténtico a través da súa pintura e as súas cartas
De vocación tardía, en só dez anos deixounos máis de 2.000 obras, das que unhas 600 aparecen mencionadas nalgunha das súas cartas.

A correspondencia de Vincent Van Gogh constitúe un testemuño de primeira man da súa máis que sorprendente evolución na súa breve carreira de artista, segundo ponse de manifesto na exposición que dedica ás súas cartas e a súa pintura a Royal Academy of Arts.
Vincent Van Gogh (1853-1890) non é o único creador que deixou unha enorme correspondencia- baste citar por exemplo ao por el tan admirado Eugène Delacroix-, pero ningunha como a súa espida con tan profunda sinceridade non só ao artista senón tamén ao home.
Van Gogh foi un creador de enorme produtividade: de vocación tardía, en só dez anos deixounos máis de 2.000 obras, das que unhas 600 aparecen mencionadas nalgunha das súas cartas.
Estas van dirixidas principalmente ao seu irmán e confidente, Theo, pero tamén a outros membros da súa familia, como a súa irmá Willemien, e a colegas artistas como Émile Bernard, Anton van Rappard ou Paul Gauguin, entre outros.
É difícil saber cantas cartas escribiu en total: hai constancia de 819 aínda que por referencias nas cartas por el recibidas crese que puido chegar a dúas mil, é dicir máis ou menos o mesmo número que pinturas e debuxos.
Tras o seu suicidio, Theo conservou a correspondencia a el dirixida e a viúva deste, Jo van Gogh-Bopnger, publicaría unha primeira edición en 1914.
Agora, con axuda dos especialistas Leo Jansen, Hans Luijten e Nienke Bakker, do museo Van Gogh, de Amsterdam, Thames & Hundson publicou unha edición completa e anotada en tres idiomas, ademais dunha edición íntegra na rede, de toda as cartas do artista holandés.
Aos esforzos deses tres expertos sumáronse os da británica Anne Dumas, da Royal Academy of Arts, que seleccionou de entre todo ese inxente material preto de corenta cartas orixinais para expolas xunto a unhas 65 pinturas e unha trintena de debuxos nesa prestixiosa institución londiniense.
A selección das obras estivo guiada por algúns dos temas principais que dominan a correspondencia: os esforzos do autodidacta por aprender os rudimentos do seu oficio, a súa paixón pola cor, a importancia dada á figura humana, os ciclos da natureza ou a súa afección á literatura, entre outros.
«Aínda que amo a paisaxe, amo aínda máis a figura humana, pero é o máis difícil», escribiu nunha ocasión Van Gogh, que, fillo dun pastor protestante e inicialmente misioneiro el mesmo, sentiu sempre atraído pola xente humilde como os campesiños, tan próximos á natureza, ou os traballadores manuais.
Como explicou a Efe a comisaria da exposición, Dumas, as cartas mostran a un Van Gogh que nada ten que ver co xenio tolo da lenda senón, pola contra, a un artista metódico, tremendamente disciplinado e sistemático, pero tamén apaixonado na súa procura da verdade máis profunda.
O que hoxe nos fascina ao ler a correspondencia de Van Gogh é precisamente o atoparnos cun home que, lonxe de perseguir a fama rápida, como tantos pseudo-artistas de hoxe, non sente nunca satisfeito co logrado, e intenta superarse continuamente nunha loita case titánica por vencer as que recoñece como as súas limitacións.
Van Gogh preséntasenos como un home que non se desanima nunca a pesar de non recibir recoñecemento nin recompensa polos seus esforzos: segundo Dumas, apenas vendeu un ou dous cadros na súa vida a pesar da condición de marchante do seu irmán, que lle prestaría, con todo, unha para el indispensable axuda financeira e moral ata o final.
A través de cartas e pinturas, a exposición ofrece un fascinante percorrido pola fulminante carreira de Van Gogh: desde os seus comezos de torpe debuxante preocupado pola perspectiva ata as súas obras mestras como a súa autorretrato de 1888, o seu bodegón con cebolas, os retratos de «A Arlesiana», da familia do carteiro Roulin, do médico Paul Gachet ou as paisaxes expresionistas de Auvers.
A exposición londiniense, que estará aberta desde o sábado ata o 18 de abril, acaba coa última carta que enviou ao seu irmán o 23 de xullo de 1890, só catro días antes de suicidarse dun disparo no peito no medio dun deses campos de trigo que lle fascinaban.
Nela, Vincent daba as grazas a Theo polo billete de cincuenta francos que este a enviou, inclúe uns apuntamentos duns cadros que acaba de pintar e pídelle material de pintura para el e un artista holandés que se hospedaba no mesmo albergue.