Pazo de Meirás: novo revés á familia Franco

Se xa marchou o ditador, cando marchará a familia?

A familia de Francisco Franco sufriu onte un novo pau da Xustiza na súa cruzada por impedir que se permitan visitas públicas ao Pazo de Meirás. O Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) ratificou o seu fallo de xuño e volveu rexeitar que se paralice a execución do decreto da Xunta polo que se outorga a máxima protección patrimonial á residencia estival do ditador, un agasallo pagado con fondos públicos en plena Guerra Civil. Así, segundo a sentenza, establécese a apertura ao público do inmoble un mínimo de catro días ao mes.
Pero a pesar de que esta nova resolución avala ao Goberno galego para aplicar xa o seu decreto de decembro de 2008, o que declara o pazo Ben de Interese Cultural (BIC) na categoría de monumento histórico, a Consellería de Cultura, segundo un portavoz, prefire esperar a que haxa unha resolución definitiva dos tribunais para obrigar aos Franco a abrir Meirás.
Os herdeiros do ditador, encabezados pola súa filla Carmen, propietarios do pazo situado en Sada (A Coruña), aínda poden recorrer ao Supremo para pedir a suspensión cautelar dun decreto que tamén denunciaron ante a Xustiza. Saben que a resolución definitiva pode tardar anos.
O departamento de Cultura, que agora dirixe Roberto Varela, insiste, desde a súa toma de posesión en abril, na súa vontade de facer cumprir os dereitos e deberes que implica para os donos de Meirás a máxima protección patrimonial, incluída a súa apertura ao público. Pero a consellería admite non ter aínda data para negociar coa familia Franco un calendario de visitas e acceso ao pazo. Alega que ao estar o tema aínda pendente de resolucións xudiciais, prefire esperar a unha sentenza en firme.
Os Franco recorreron ante os tribunais, sen éxito ata o momento, desde que a Xunta iniciou en 2007 o expediente para dar a máxima protección ao pazo ideado pola escritora Emilia Pardo Bazán e logo doado ao caudillo en nome do "pobo da Coruña". No seu auto de onte, o Tribunal Superior ratifica o seu fallo, no que asegura que non cabe suspender de forma cautelar o decreto da Xunta ata que haxa unha sentenza en firme sobre esa declaración BIC, tamén recorrida, e paralizar a súa apertura ao público.
O alto tribunal recorda que aínda que os herdeiros do ditador "cualifican como graves os prexuízos económicos" que lles carrexará abrir Meirás, "en ningún especifica, nin cuantifica" eses hipotéticos danos. E engaden os xuíces que tampouco é "un obstáculo insalvable para a apertura da Torres de Meirás" dado que, chegado o caso, e se as circunstancias requíreno, "pódense adoptar as medidas oportunas en función do número e características dos visitantes". O tribunal xa fallara que neste enfrontamento entre a Xunta e os Franco debe prevalecer o interese público sobre o particular.
"A estratexia de dilación da familia do ditador é unha burla absoluta", considerou Manuel Monge, presidente da Comisión pola Recuperación dá Memoria Histórica da Coruña. E moi crítico con "a falta de vontade política da Xunta para aplicar o seu decreto" e obrigar aos donos a abrilo, Monge anunciou que pedirá formalmente ao Goberno que inicie o proceso para expropiar o pazo.
A consellería de Roberto Varela alega que aplicar o que declara BIC a propiedade dos Franco sen que haxa unha sentenza en firme deixaría o histórico pazo sen protección. Con todo, recorda Monge, noutros casos a Xunta si que actúa con multas de ata 60.000 euros. Antes de deixar Cultura, o equipo de Ánxela Bugallo enviou unha carta aos Franco para negociar un réxime de visitas públicas. Non obtivo resposta.

Texto vía El País foto vía Foro por la memoria.