Adriano conquista o British Museum

Londres reivindica mediante unha fascinante exposición a faceta máis guerreira do emperador romano.

Animula vagula blandula... Así empeza o soado poemea do emperador Adriano, o seu adeus á vida. "Almita inqueda e melosa", quizá, pero por fora un militar dos pés á cabeza, un cachas sumamente destro coas armas que podía ser brutal. Thorsten Opper, o comisario da espectacular exposición sobre o emperador Adriano no British Museum de Londres (do 24 de xullo ao 26 de outubro), consagrada a revisar o seu poliédrica figura e analizar o seu legado, sinala, empequeñecido pola mole de mármore, unha escultura colosal do emperador como comandante supremo e con todos os atributos, militares por suposto. "Este é o Adriano real", establece nunha visita con EL PAÍS pola exposición. O emperador impresiona.

A exhibición é asombrosa. Reúne 170 obxectos dunha trintena de museos seleccionados con enorme intelixencia e un gusto exquisito, entre eles pezas xamais mostradas ou inéditas en Europa. O caso paradigmático é o dos fragmentos dunha estatua colosal de Adriano, de mármore, achados o pasado agosto na escavación de Sagalassos (suroeste de Turquía), antiga capital da provincia de Pisidia. Os restos, que hai un ano aínda estaban baixo terra, inclúen a extraordinaria cabeza, un pé calzado con sandalia e un brazo. Outros achados arqueolóxicos recentes que recolle a exposición son os interesantísimos da escavación (2007) do Antinoeion, o templo consagrado por Adriano ao seu amante na súa inmensa vila de Tibur (Tívoli).

A exposición inclúe esculturas (entre elas dúas dos tres únicos retratos en bronce que se coñecen de Adriano, o do campo lexionario de Tel Shalem, en Xudea, e o soado de Britania, sacado do Támesis), camafeos, inscricións, moedas, armamento (como o marabilloso ielmo Ribchester, o ornamentado casco de parada dun xinete auxiliar), elementos arquitectónicos, pinturas, a estimulante Copa Warren, con escenas de sexo gai, e outras cousas que parecen sinxelas ante tanta magnificencia, pero que producen un estremecimento inenarrable de emoción porque nelas revélase o pasado especialmente vívido: un fragmento de papiro do poeta Pankrates co texto do poema sobre a cacería do león en que participaron na súa viaxe a Exipto Adriano e o seu amante Antínoo, outro fragmento cunhas liñas do que se cre é o único anaco da perdida autobiografía do emperador e unha baldosa na que quedou impresa ¡a pegada da sandalia dun lexionario!

A exposición recalca as orixes hispanas de Adriano e o auxe da dinámica elite colonial bética na capital do Imperio grazas, sobre todo, ao comercio de aceite. Móstranse retratos de Trajano, co que a relación de Adriano non foi sempre moi fluída -especialmente tras ter este un lío cos queridos paxes do seu predecesor- e a esposa do noso emperador, Sabina.

A faceta arquitectónica de Adriano -a restauración do Panteón, a súa vila, a súa mausoleo- é central no discurso desta irrepetible exhibición, que non viaxará.

Vía: El país.