Velázquez: O augador de Sevilla

Velázquez: O Augador de Sevilla.

Óleo sobre lenzo, 106x82 cm. Wellington Museum.

Data: Oscila entre 1619 e 1622.

Procedencia: Xoán de Fonseca, 1623; G. Bracamonte; Fernando de Austria, no Alcázar de Madrid; 1700-1701 no Buen Retiro; a mediados do XVIII xa está no Pazo Real. Sacado de Madrid por Xosé I, irmán de Napoleón, foi apresado na Batalla de Vitoria, sendo levado a Londres; preguntado o goberno español que se debía facer con esta e outras obras de arte, Fernando VII, apresurouse a regalarllas a lord Wellington.

Dentro da etapa de formación (etapa sevillana) de Diego Velázquez destacan unha serie de obras (Cristo en casa de Marta e María, Inmaculada Concepción, santo Tomas, Adoración dos Magos, ...) pero probablemente e xunto co Vella fritindo ovos, este Augador sexa a súa obra mestra.

A composición describe unha espiral luminosa que, partindo do cántaro do primeiro termo ( situado fóra do cadro e dentro do espazo do espectador, como máis tarde fará nas Meninas) e pasando pola xarra máis pequena, colocada sobre unha mesa ou banco. E que á súa vez ten unha cunca branca, conclúe nas tres cabezas dos personaxes, por orde de idade, rematando no vello augador.

O augador, coñecido personaxe sevillano de alcume “ O Corso”, saca a man esquerda do espazo da escena, para suxeitar a asa da xarra grande (insuperable mostra de dominio da técnica do óleo, as pingas de suor son toda unha lección de pintura), tende coa man dereita unha grande e elegante copa de cristal fino, chea de auga transparente, tendo no fondo un figo, destinado a perfumar o líquido. Para o especialista en Velazquez, Camón Aznar este figo podería ter un simbolismo sexual. Un neno coa cabeza levemente inclinada (como o da Vella fritindo ovos, vai coller a copa; pola súa roupaxe parece de familia importante. Entre as cabezas dos dous personaxes, interponse a dun rapaz de máis idade, bebe doutra xara de vidro. Para Julián Gallego este tres personaxes poden representar a sede “pero mais apuradamente as tres idades do home, nunha sorte de cerimonia iniciática: o vello tende a copa do coñecemento (acaso do amor) ao adolescente, quen a recolle coa mesma gravidade, sen mirarse entre eles, nin á copa. O mozo, máis vulgar, do fondo bebe da súa vulgar xarra de vidro soprado, con ansia”.

Esta escena, como na Vella fritindo ovos, está dominada pola inmobilidade. O coidado do debuxo e da materia están levados ata o extremo.

Bibliografía:
Camón Aznar, José: Velázquez. 2 vols. Madrid, 1964
Gallego, Julián. Velázquez en Sevilla. Sevilla, 1974
Velázquez. Madrid, 1990.