Arquitectura: "Casas prefabulosas"

Non máis cabanas para Heidi. Algo está cambiando nas vivendas prefabricadas. Aínda que o prototipo destas construcións continúa estando máis preto da casa da pradería de Laura Ingalls, ou do refuxio alpino de Heidi, que do racionalismo perseguido pola Bauhaus, algúns arquitectos xa dixeron basta. Apoiándose en novos materiais económicos e ecolóxicos, defendendo as virtudes da construción limpa e en seco (sen formigón, con ferros prefabricados) e aproveitando o cambio de mentalidade, que está propiciando a crise, moitos queren cambiar as cousas.

O equipo madrileño Nolaster (composto por seis arquitectos na trintena) levantou en Cedeira (A Coruña) unha vivenda sólida e con todo experimental. Os prazos: dous días de montaxe, un de transporte e tres meses de fabricación nunha nave falan forzosamente de novos tempos. Pero tamén o fan os materiais: paneis de vitroc (unha mestura de formigón e labras de madeira patentada por unha empresa portuguesa), chans de bambú e contraventanas-protectores de aceiro cortén. A casa, con todo, non ten ningunha urxencia por comunicar esa revolución. Todo o contrario: de lonxe, recrea a arquitectura lóxica de Galicia: levantada do chan e con cuberta a dúas augas. De cerca, permite observar que o aceiro cortén -que pecha e protexe a vivenda- está perforado polo oco dunha imaxe fotográfica, a dun dos bosques da zona. Tamén dentro nótanse os cambios. O interior é folgado e polivalente. Con espazos de dobre altura, unha cheminea que colga do teito e un gran comedor-cociña-salón, que ocupa boa parte dos 150 metros cadrados da vivenda, queda espazo para dormitorios, baños e unha terraza con chan de madeira.

Non é a primeira vez que os arquitectos interésanse pola prefabricación. Inspirados pola máquina de habitar que proclamou Lle Corbusier, foron varios os proyectistas (Bukminster Fuller e a súa casa Dimaxion, nos anos vinte, ou Joe Colombo e o seu minicocina ou a súa cama-cabriolet, dos setenta) que estudaron a posibilidade dunha vivenda trasladable, como a cuncha dun caracol.

Sucedía, con todo, que o da casa desmontable sempre soaba a ciencia-ficción. E que a estética maquinista rompía coa idea de fogar con macetas de geranios nas fiestras que tanto nos gusta. Por iso aínda que cada vez son máis as vendas deste tipo de vivenda -en España empregada fundamentalmente como segunda residencia, pero en Estados Unidos utilizada por todo o país-, a distancia entre a lóxica industrial e a construción destas casas era cada vez maior. Ata agora.

Unha empresa española, Casamisura, puxo á venda os seus prototipos Qubic, cubos de 6x6x6m (72 metros habitables) con dous dormitorios, dous baños e todos os mobles incluídos por 69.900 euros. Todo -radiadores, cociña, billas e ata os electrodomésticos- está incluído nese prezo. O segredo está, de novo, no material portugués, o viroc, que non só é económico e fácil de instalar -en grandes ferros- senón que ademais resulta ecolóxico porque actúa como illante. Con estrutura de madeira e pavimento continuo de microcemento gris -a cor das fachadas-, as vivendas de Casamisura están listas para entrar a vivir en menos dun mes. A primeira xa se instalou en Cardedeu (Barcelona). Catro ventás buscan desfacer a rixidez do cubo na contorna que a rodea. O coidado do xardín, a cargo da empresa Arboretum, tamén está incluído no prezo. A casa ten soportal e pérgola. A vexetación xa está empezando a crecer. E Heidi segue sen aparecer.

Artigo (de Anatxu Zabalbeascoa) e fotos publicadas en El País.

NOTA facilitada polo comentarista ANÓNIMO: "Nolaster se separó en 2 estudios independientes a finales de 2007, FRPO y MYCC.
La Casa de Cedeira es obra del estudio MYCC.
La Casa OS es obra de Fernando Rodríguez y Pablo Oriol, ahora estudio FRPO, en la que colaboró también Marcos González".