15/4/11

Cézanne e as formas

"Permítame repetirlle o que xa dixen: Consideremos a natureza polo cilindro, a esfera e o cono, todo colocado en perspectiva, de maneira que cada lado dun obxecto, ou dun plano, se dirixa cara un punto central. As liñas paralelas ao horizonte darannos a extensión, é dicir, unha sección da natureza ou, se se quere mellor, o espectáculo que o Pater omnipotens aeterne Deus estende ante os nosos ollos. As liñas perpendiculares a este horizonte darannos a profundidade. Polo tanto, a natureza está, para nós, os homes, máis en profundidade que en superficie, de aí a necesidade de introducir nas nosas vibracións de luz, representada polos vermellos e amarelos, unha suma suficiente de azuis para facer sentir o ar”.

Carta de Cézanne a Emile Barnard.
En Aix-en-Provence, 15 de abril de 1904


Museo de Orsay, 1890-1895, 47x57 cm. Óleo sobre lenzo

O mestre Argán escribe o seguinte:
“... A fixeza do xogador que está esperando, está definida pola forma cilíndrica do chapeu que, ademais, repítese na manga, pola recta do respaldo da cadeira e polas notas brancas da pipa e do pescozo da camisa; ata o mantel avermellado da mesa cae en picado pola súa banda e levántase en ángulo pola outra. A atención, a mobilidade psicolóxica do outro maniféstase polas cores máis claras e sensibles á luz da chaqueta, do chapeu e do rostro, e pola forma menos ríxida e máis ondulada dos trazos. O distinto non é a caracterización psicolóxica senón a forma coa que as masas de cor desenvólvense no espazo e reaccionan á luz. Masas que une e envolve no intenso intermedio de tons escuros, avermellados e negro-turquesas do fondo e da masa, tal como nunha paisaxe a atmosfera envolve por igual ás árbores próximas e aos montes afastados. O eixo do cadro, o reflexo branco da botella, non coincide na metade exacta, de tal xeito que a composición é lixeiramente asimétrica: a gran masa cilíndrica do xogador da pipa vese enteira, e detrás ten o valeiro; a masa máis solta e luminosa do outro xogador está cortada polo bordo do cadro. Pero é o mesmo tipo de relación que, nunha paisaxe, hai entre unha montaña e o ceo, entre unha casa e unha masa de follaxe ou entre unha beira rochosa e unhas augas espejeantes; as variacións de densidade e de vibración non rachan a unidade do espazo nin alteran a súa estrutura. A sustancia, a calidade fundamental da cor é sempre a mesma; e Cézanne non rechea nin recubre de cor masas plásticas xa ordenadas, senón que constrúe masas e volumes mediante a cor. Véxase como está construíde o volume xeométrico do xogador da pipa: un cilindro que termina en oxiva e no que se incrusta como un tubo o cilindro oblicuo do brazo..."


Giulio Carlo Argan. El Arte Moderno, 1770-1970. Valencia, Fernado Torres, 1975. Vol.1, páx. 142-143

1 comentario:

lucia dijo...

A pesar de que o impresionismo non me gusta moito, este cadro sí !