Celtas en Galicia? Ná de ná.

Deixovos a entrevista que hoxe publica a Voz de Galicia a Paco Calo con quen tiven a sorte de participar nas escavacións do Castro de Baroña hai xa demasiados anos. Comenta o seu último libro no que incide en ideas expostas con anterioridade noutras publicación.

"Francisco Calo (Porto do Son, 1948) reaviva non seu último libro Os Celtas. Unha (re) visión dende Galicia, (Xerais) unha cuestión tan antiga como polémica. ¿Houbo presenza ou ausencia de celtas en Galicia?

-¿Por que elixiu unha cuestión tan controvertida?
-É un tema moi recorrente. É como ou Guadiana, unhas veces aflora e outras desaparece. Houbo un tempo en que vos arqueólogos non precisaban falar de celtas á hora de investigar, pero nas derradeiras décadas do século pasado vos celtas rexurdiron en Europa e en toda a península Ibérica como tema de investigación e de polémica. Todas as vilas querían ter unha festa celta, querían facer unha reinvención dous celtas e isto non ten senso desde ou punto de vista científico. Entón decidín traballar neste tema, partindo dous coñecementos que por aquí \ e de todo canto estase a dicir ao respecto en Europa.

-¿E que é ou que se dei?
-Un pouco de todo. En Irlanda son moi poucos vos investigadores que defenden ou celtismo antigo dás illas, ou mesmo que sucede non norte de Francia, na Bretaña, mentres que non sur hai un número maior de investigadores celtófilos. En España pasou algo parecido, houbo un grupo de profesores, centrados, sobre todo, na Universidade Complutense, que vía celtismo en todas partes e que empezaron a espallar a idea que todo era celta. Porén, por outro lado \ autores cunha visión máis sosegada e a pé de obra, entre vos que me inclúo, que non vemos esa celticidade dá que falan.

-¿Cal é ou seu punto de vista?
-Eu non estou de acordo con esa celtidade, porque falar de celtas é falar de linguas, ou mesmo que falar de latín ou de grego. Entón ou asunto é analizar se na cultura castrexa se falaban linguas celtas ou non. E vos lingüistas, agás un par de excepcións de formación alemá, sinalan que non atopan aquí ningunha lingua que sexa celta, din que \ linguas indoeuropeas, pero que non poden adscribirse ao celta. E vos arqueólogos, cando escavamos nos diferentes xacementos dá cultura castrexa, non apreciamos diferenzas que permitan pensar en xentes distintas.

-Pero ¿vostede cre que existiron vos celtas?
-Eu non son anticeltista. Eu digo que cando se fala de celta non estamos falando nin de cultura, nin de arte, nin de relixión, senón que estamos a falar de lingua. Aquí, en Galicia, non parece que fosen celtas, independentemente de que algunhas palabras dá toponimia ou do léxico común tivesen un étimo celta. ¿Houbo celtas en Galicia?, pois si. Pero se eran antigos, éranse moitos, poucos ou algúns, se viñeron na época romana ou xa estaban aquí antes... son as cuestións que hai que discutir.

-Entón...
-Non consta que en Galicia, houbese unha relixión céltica e moito menos podemos falar de druidismo, nin atopamos manifestacións artísticas da Tène que nos permitirían enlazar con Centroeuropa, nin vemos ningún outro material que poidamos considerar similar ao empregado por pobos que se tiveron unha lingua celta... Ou único que queda é a lingua. Que houbo individuos que falaban unha lingua céltica en Galicia é innegable; pero ou importante é investigar a súa antigüidade, a súa importancia numérica, a súa implantación non territorio...

-¿E de onde vén a cultura castrexa?
-É unha formación autóctona, unha evolución, seguramente con catalizadores foráneos, vía comercio, dous individuos do Bronce Final. Con independencia do que avancen as investigacións xenéticas, todo apunta a que neste territorio a poboación non foi alterada substancialmente desde, cando menos, ou Megalitismo, ou que significa varios milleiros de anos".