Porta dos Leóns de Micenas

A Porta dos Leóns, segundo a Wikipedia,  foi na Idade de Bronce, a entrada principal á cidadela de Micenas no sur de Grecia. Foi construída no século XIII a. C. sobre o lado noroeste da acrópole e debe o seu nome a unha escultura en relevo de dúas leoas nunha pouse heráldica que se atopa sobre a entrada. A Porta dos Leóns é a única peza de escultura monumental que sobrevive de Micenas, como tamén a maior escultura prehistórica do Exeo.

Entrada

A maior parte da muralla ciclópea de Micenas, incluída a Porta dos Leóns, foi construída durante a segunda ampliación da cidadela que se levou a cabo a fins do Período heládico III A (século XIII a. C). Nesa época, as fortificaciones tamén incluían o círculo de tumbas A, sitio de enterramento das familias reais do século XVI a. C. dentro das murallas da cidade. Este círculo de tumbas foi descuberto ao leste da Porta dos Leóns, onde se construíu tamén unha parede períbolo. Logo da ampliación, podíase ingresar a Micenas por dúas entradas, unha principal e unha posterior, aínda que a caractéristica distintiva foi a remodelación da entrada principal á cidadela, coñecida como a Porta dos Leóns, sobre o flanco noroeste que se construíu cara ao ano 1250 a. C.

Chegábase á Porta dos Leóns mediante unha rampa en parte natural en parte construída polo home, emplazada sobre un eixe en dirección noroeste-sureste. O flanco este de o camiño de chegada atópase flanqueado pola pendente suave do recinto primitivo. Isto foi embelecido cunha nova fachada. Sobre o lado oeste hai un bastión rectangular de 14.80 m de longo e 7.23 m de ancho, construído nun estilo pseudo-sillado dun conglomerado de grandes rocas. O término "ciclópeo" foi polo tanto utilizado para mostrar que as estruturas antigas foran construídas pola raza de xigantes lendarios cuxa cultura pensar precedera aos gregos clásicos, tal como contábase nos seus mitos. Entre a parede e o bastión, a rampa achégase a un pequeno patio descuberto que mide 15 m x 7.23 m, posiblemente co propósito de limitar a cantidade de atacantes sobre a porta. O bastión sobre o lado dereito da porta facilitaba as accións de defensa contra o lado dereito dos atacantes, que polo xeral era vulnerable xa que portaban os seus escudos sobre o brazo esquerdo. Ao final do camiño atópase a Porta dos Leóns.

Construción

A Porta dos Leóns é unha construción maciza e imponente, que mide 3,1 m de ancho e 2,95 m de alto na súa base. Angóstase ao elevarse, medindo 2,78 m baixo o lintel. A abertura pechábase mediante unha porta dobre fixada a unha viga vertical que cara a de pivote sobre o cal viraba a porta.

O marco da porta consiste de dous grandes monolitos coroados cun gran dintel que mide 4,5 x 2,0 x 0,8 m. Sobre o dintel, a estrutura dá forma a un leve arco, deixando unha abertura que reduce o peso que debe soportar o dintel. Este triángulo é unha gran placa de pedra caliza na cal dúas leoas enfrontadas talladas no alto relevo érguense a cada lado do alicerce central. As cabezas dos animais foron talladas en forma separada e perdéronse. O alicerce con motivos circulares na súa cima atópase situado sobre unha plataforma tipo altar sobre a cal sitúanse as patas dianteiras das leoas. Algúns arqueólogos suxeriron que o alicerce era un obxecto sagrado e un símbolo do poder dos micenaicos, e que o alicerce representaba a súa deusa.

Esta porta de acceso á cidadela coa súa presenza imponente, representando dúas leoas pode ser un emblema dos reis de Micenas e un símbolo do seu poder. Sostívose que as leoas son un símbolo da deusa Hera. A Porta dos leóns pode compararse coas portas da ciudadela hitita da Idade de Bronce de Hattusa, en Asia Menor. Dado que as cabezas dos animais eran dun material diferente ao dos seus corpos e orixinalmente miraban cara a quen se aproximaban á porta, varios estudosos suxeriron que eran bestas compostas, probablemente esfinxes, segundo as tradicións típicas do Medio Oriente. Na parte superior do alicerce hai unha fila de catro discos, aparentemente representan troncos que sosteñen unha peza escultórica que se perdeu.

Pola súa banda Furio Durando non seu libro Grecia Antigua. El alba de Occidente (Barcelona, Folio, 1997) afirma que “A Porta dos Leóns permite ilustrar un dos moitos fitos da arquitectura micénica: de feito, o acceso monumental, realizado segundo a antiquísima técnica trilítica, consta de dous elementos verticais, as impostas, e dun macizo arquitrabe engrosado no centro. Os bloques dominantes, pese a ser pesados monolitos paralepípedos, no canto de gravitar sobre o arquitrabe resultan oportunamente perfilados e superpostos en saledizo progresivo, de modo que descargan o peso da súa propia masa sobre o extremo do arquitrabe, en correspondencia ás impostas: así se determinaba un espazo triangular baleiro, o “triángulo de descarga”, que era enchido con decoracións en relevo”.

Fotos de Iniciarte.