Hai algúns meses fixemos unha visita a Valladolid e na que roubei algún tempo ás actividades
gastronómicas previstas para adicarllo ao mundo da arte. E falar de arte en
Valladolid é falar do Colexio de san Gregorio que hoxe forma parte do MuseoNacional de Escultura.
Este centro educativo
fora fundado polo dominico Alonso de Burgos, bispo de Palencia e confesor dos
Reis Católicos, a fins do século XV para
destinalo a estudos teolóxicos. Tras un longo e intenso período educativo, o
colexio foi perdendo influencia coa chegada dos Borbóns ata que, no XIX, logo
na Guerra da Independencia padeceu “as francesadas” e, logo, coa exclaustración
de Mendizábal, o centro foi dedicado a presidio, instituto de bacharelato,
escola de Dereito, de mestres ou, incluso, cocheira de tranvías. Coa II
República (canto se fixo neses anos polo patrimonio e a arqueoloxía!!!) foi
reconvertido en Museo.
As obras deste centro
educativo principiaron en 1488 e parece ser que no 1496 xa estaba rematadas.
Hai serias dificultades en atribuír unha autoría a este complexo edificio xa
que falta a documentación relativa á obra. A fachada está claramente
relacionada co obradoiro de Gil de Siloé e tamén coa escola toledana. O patio
do colexio, sen embargo, ten uns aires que o relacionan co palacio do Infantado
de Guadalaxara, pudendo ser atribuíble a Xoán Guas ou pola decoración a
Bartolomeu Solórzano. A fermosísima capela puidera ser obra de Simón de Colonia
coa intervención de Xoán Guas e Xoán de Talavera.
A fachada é un exemplo
de fachada-telón organizada en compartimentos e decoradas con elementos
vexetais que lembran aos arcos triunfais. Todos os elementos decorativos
presentes, e son moitos, teñen unha gran carga simbólica. No tímpano principal
, e sobre o lintel decorado coa flor de lis, xurde o grupo escultórico do frade
Alonso de Burgos facendo a ofrenda do colexio a san Gregorio e coa presenza de
san Paulo e santo Domingos. Nas xambas destacan as figuras dos chamados homes
silvestres, que poden ter pelo, ou non, e portar garrotes e escudos (non está
claro o seu significado alegórico, podendo aludir ao costume cortesán do
disfraz ou ben alusións á mítica imaxe do “home natural”.
Da central central
superior arranca un troco dunha árbores, como alusión ás orixes da vida ou da
ciencia. Está tan chea de personaxes que hai quen pensa que o conxunto é unha
representación simbólica dun microcosmo, como se fora o paraíso, como se fora o
lugar onde deberían dirixirse as persoas que acadan o coñecemento polas Artes e
a Teoloxía.
Ademais, cóntase, no
centro mesmo, co escudo dos Reis Católicos, sostido por leóns e pola aguia de
san Xoán, aludindo a que o edificio está dedicado a Sabela, a quen Alonso de
Burgos nomeara herdeira e patroa do
colexio.
O seu patio, elemento
arquitectónico destacadísimo, é de planta cadrada. É de estilo
hispano-flamengo, sendo unha das súas principais xoias. Ten dous andares que se
erguen sobre piares helicoidais decorados con capiteis de dous temas (medias
bolas e lises) separados por unha cadea. Para acceder ao andar superior débese
recorrer unha escaleira con peitorís góticos ao que sucede uns paramentos
almofados co timbre heráldico do
fundador e cun artesanado mudéxar cun friso no que se poden observar as
iniciais dos reis católicos.
Nas arquearías do
andar superior hai moita decoración de calados nos peitorís de tracería
tardogótica e cortinas pétreas que orixinan arcos xeminados de guirnaldas de
follaxe no que xogan nenos. Do orixinal coroamento so se conservan un frixo con
xugos e frechas e as gárgolas.
Da súa capela, da que
non fixen fotos, podemos destacar que é sinxela, con dous tramos rectangulares
e ábsida poligonal cuberta con bóveda de crucería. Contaba cun retablo de Gil
de Siloé que desapareceu coa presenza das tropas francesa na cidade.
Entradas
No hay comentarios:
Publicar un comentario