15/8/10

Castro da Lanzada: escavacións en marcha

Texto e foto vía El País/Galicia.

1.500 anos de liderado comercial
O castro da Lanzada mantivo desde a Prehistoria ata principios da Idade Media relacións económicas con pobos de todo o Mediterráneo

MARÍA PAMPÍN - Santiago - 15/08/2010

Desde primeira liña da praia da Lanzada, xa no século IX antes de Cristo, controlábanse os barcos que entraban na ría de Arousa. Desa época é o asentamento castrexo que, aproveitando as condicións naturais da zona, converteuse nun dos puntos comerciais máis importantes no mundo coñecido desde a Prehistoria, ao comezo da Idade de Ferro, ata os inicios da Idade Media. Uns 1.500 anos de liderado comercial que fixeron do pequeno emprazamento o Hong Kong ou o Singapura da época. "Hai poucos poboados que mostren esta actividade durante tanto tempo", indica o arqueólogo do Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC) Alfredo González, asesor da escavación.
Foi o interese de fenicios e romanos por controlar o comercio do estaño o que levantou ao castro da Lanzada a importante porto de intercambio que, a partir do 450 a. C., xa tiña unha considerable relación comercial co Mediterráneo e o sur da Península. Esa é a teoría que manexan os investigadores do CSIC que escavan os restos do castro para desentrañar a súa historia. Os poderosos pobos do Mediterráneo necesitaban o estaño das minas galegas para fundilo co cobre e obter o bronce co que acuñaban a súa moeda. "Era estratéxico porque ese mineral haino en poucos lugares. Se non viñan a Galicia, tiñan que irse a Bretaña, Cornualles ou Irlanda", explica González. "Era un emporio comercial como hoxe son Singapura, Manhattan ou Hong Kong, con gran independencia política e moita actividade económica", describe.
No porto da Lanzada descargábanse todo tipo de produtos, que foron evolucionando segundo as modas ao longo da súa historia cunha única excepción: o viño. "Está aí sempre. Hai momentos con picos de comercio de viño en cantidades industriais, pero era un produto moi malo, como o Don Simón da época", explica González. E chegaba desde moi lonxe, como as ánforas que se atoparon procedentes de Palestina. Os colares de contas de cristal, por exemplo, si sucumbiron ás modas. Na escavación, os obxectos que aparecen "son bastante espectaculares e exóticos". Os ungüentarios, unha especie de perfumes "moi raros e exclusivos" que gardaban en frascos de cerámica, viñan desde Exipto. Desde a illa de Delos, lugar de nacemento do deus Apolo, en cuxo honra erixiron os gregos un santuario, chegaba ao porto da Lanzada a súa rara cerámica vermella, llamativamente decorada. "Moitas veces o que é exótico, máis que o produto en si, é o lugar de onde vén", puntualiza González. O comercio procedía no seu maior parte do Norte de África, Italia e todo o Mediterráneo occidental.
A dominación romana de Galicia, a partir do ano 30 a. C., introduciu o uso de produtos que antes non se atopaban, como as vaixelas de luxo chegadas de afastadas illas gregas ou de Francia, á que España vendía trigo. A nova poboación romana, con clases sociais moi marcadas, converteu estes pratos nun dos elementos máis comúns a partir de entón. Nesta época, con Exipto, tamén baixo a influencia de Roma, as transaccións con Alexandría traían ricos obxectos de cerámica e de cristal.
Os arqueólogos tratan agora de determinar como influíu tanta actividade comercial a un pequeno poboado que, no seu apoxeo non debeu de superar os 300 habitantes. Moitos deles serían probablemente de fóra, mercadores fenicios ou romanos. En toda a zona das Rías Baixas, onde a menor escala funcionaron outros portos como o de Baiona, o comercio impactou na cultura local e favoreceu, por exemplo, o desenvolvemento da ourivaría, para a que usaban o ouro que se extraía en Ourense e nas Medulas, no Bierzo. Os arqueólogos danlle voltas agora a que pasaba con todos eses produtos de luxo, quen os consumía nunha sociedade nas que as diferenzas sociais non eran grandes. Precisamente por iso podería aparecer tanto o viño, xa que era un elemento que se podía socializar e consumir de forma conxunta en festas.
É posible que o poboado actuase como distribuidor tamén cara a un mercado interior a través de feiras. En diferentes ocasións atopáronse obxectos de luxo preto da Lanzada, como en Ribadumia. O que os arqueólogos teñen máis claro é que este poboo comerciante si explotaba os 30 ó 40 quilómetros navegables do río Umia para vender preto da Estrada cerámicas púnicas.

Traducido vía OpenTrad.

No hay comentarios: