8/7/10

Durero: restaurados o Adá e a Eva


As obras 'Adán' e 'Eva' do pintor alemán son sometidas a un proceso de restauración
George Bisacca, conservador do The Metropolitan Museum of Art, e José de la Fuente, restaurador do soporte de madeira do Museo do Prado, explicaron os detalles da complicada e laboriosa restauración dos soportes das táboas de 'Adán' e 'Eva', que Durero pintou en 1507. Os resultados desta restauración exporanse ao público en outubro nunha exposición que organizará o Museo do Prado. O máis complicado do traballo foi eliminar a estrutura engatillada do reverso do lenzo

As obras Adán e Eva recuperaron todo o esplendor co que as creou Durero, tras o laborioso traballo de restauración realizado nos soportes das táboas e o que se está levando a cabo na capa pictórica.

A restauración das madeiras, gravemente danadas, provocou que hai máis de ano e medio fosen descolgadas do Museo do Prado para proceder á súa restauración.

Os misterios desta intervención, que se iniciou nos soportes, foron desvelados durante unha conferencia por George Bisaca, restaurador do Metropolitan de Nova York, e José de la Fuente, restaurador de soportes de madeira do Museo do Prado.

A conferencia formaba parte do curso de verán O Prado oculto. A vida secreta do Museo, organizado pola Fundación de Amigos do Museo do Prado.

Bisaca e De la Fuente, que traballaron xuntos nas Tres grazas de Rubens, ou O Descendimiento de Roger van der Weyder, sacaron onte á luz o proxecto financiado pola Fundación Getty.

As antigas intervencións realizadas nas obras de Durero para que perdesen a súa curvatura provocaron importantes danos nas pinturas, principalmente en Adán, cuxa madeira ten na actualidade só 8 milímetros, fronte aos 17 de Eva, e ao que se colocaron unha serie de traveseiros.

"A táboa de Adán está formada por catro paneis de calidade inferior que os de Eva. Sobresaían uns traveseiros laterais e o central prexudicou a pintura. A mala restauración realizada provocou máis de setenta gretas. En dez centímetros atopabámonos con sete e oito gretas", sinalou durante a súa intervención José de la Fuente.

Os primeiros pasos na intervención de Adán iniciáronse "quitando o engatillado, labor moi perigoso de facer de forma segura. Hai que ser moi rápidos porque ao ir quitando as estruturas prodúcese un movemento de todo aquilo que se atopa en tensión".

Ademais de "os danos fundamentais do cadro froito do engatillado, a obra debeu de sufrir un accidente que lle provocou serios danos", recordaron os restauradores, quen tamén tiveron que intervir nos buracos que os parafusos que suxeitaban os traveseiros provocaron en ambas as pinturas.

Trescentos oitenta e oito anacos de madeira -sacada dun bastidor do século XVIII- foron utilizados para encher as gretas de Adán que "con 8 milímetros de espesor e 2,09 centímetros de alto "por se mesmo non se mantiña", polo que houbo que crear un bastidor, "que fixa máis que os traveseiros".

Neste bastidor colocáronse uns peiraos cuxo sistema permite "que o cadro móvase". Só na investigación para crear estes peiraos investíronse máis de 17.000 euros. Os traballos en Eva foron máis sinxelos xa que esta obra conservaba o seu soporte orixinal. A obra está composta por tres paneis de madeira de piñeiro e tiña unha greta antiga "que foi restaurada con técnicas antigas". Outra mala restauración levou a colocar na madeira uns traveseiros que bloquearon o movemento do cadro e provocaron outra greta. Estes traveseiros foron atornillados directamente sobre a pintura". Tras laboriosos traballos quitáronse os traveseiros antigos, fíxose un novo traveseiro que respectaba a curva da táboa e restaurouse a greta.

Estes traballos pódense apreciar perfectamente no reverso das obras cuxa capa pictórica está sendo actualmente restaurada por Maite Davila nos talleres do Prado. Para o mes de outubro está previsto que as obras volvan ser exhibidas nunha exposición na que se mostrarán todos as intervencións realizadas coas que se conseguiu recuperar o seu esplendor.

Visiblemente emocionada co seu traballo, Davila comentou que tivo a sensación de estar restaurando un estuco "cuxa calidade é como de porcelana. Os brillos destas pinturas están conseguidos desde o interior e, aínda que extremadamente delicadas, as súas calidades son extraordinarias e por iso, a pesar das intervencións e as viaxes, consérvanse en estado moi bo".
Texto e fotos vía La Opinion de A Coruña.

No hay comentarios: